Black History Month heeft februari gereserveerd om stil te staan bij de sombere, Afro-Amerikaanse geschiedenis van de Verenigde Staten. Een nobel streven, of juist niet? Anno 2013 smijten voor- en tegenstanders met argumenten die al dan niet een einde moeten maken aan deze controversiële maand.
door Boy Tijbosch
‘Ridiculous’. Het duidelijke antwoord van een wat geagiteerde Morgan Freeman toen hem in het programma 60 Minutes werd gevraagd naar zijn mening omtrent Black History Month. Volgens de acteur werd de Afro-Amerikaanse geschiedenis in een hokje geduwd. Onnodig, want ‘black history is American history’.
HISTORIE
Freeman bleek lang niet de enige te zijn met deze mening. Nadat de eerste vlagen van verbijstering wegtrokken, kreeg de filmster bijval van veel Amerikanen die eveneens weinig heil in de ‘feestelijke’ maand zagen. Terwijl het in 1926 nog zo’n nobel streven leek. Black History Month werd in het leven geroepen door Carter Woodson, een historicus die meer aandacht wilde voor de destijds onderbelichte, Afro-Amerikaanse geschiedenis. Klein verschil: destijds heette het Negro History Week. Een week, klaar om afgeschaft te worden wanneer men deze historische tak eenmaal beschouwde als onderdeel van het Amerikaanse verleden. Het tegendeel gebeurde: in 1970 werd de week een maand en ieder jaar wordt er teruggedacht aan een naar tijdperk waarin slavernij centraal stond.
RESPECTVOL
Hoewel Freeman’s woorden aansluiten op de oorspronkelijke bedoeling van Black History Month, zijn veel Amerikanen – zowel blank als donker – van mening dat de maand niet kan en mag verdwijnen. Toonaangevende, donkere leiders – van de eerste Afro-Amerikaanse student tot de eerste president met dezelfde afkomst – verdienen volgens hen de aandacht die er iedere februari aan hen wordt besteed. En hoe zit het met de positieve kanten van deze geschiedenis? De jazz en de blues, beiden afkomstig uit de Afro-Amerikaanse cultuur en van onschatbare waarde voor eigenlijk alle stromingen die zich daarna vormden? Plus het wijst mensen op de privileges die men vandaag de dag heeft: we kunnen er slechts lering uit trekken.
HAATVOL
Tegenstanders zijn niet overtuigd. Shukree Hassan Tilghman is er één van. Zijn aversie tegen Black History Month begon toen hij een Heineken-reclame zag waar het etiket ‘celebrate Black History Month’ op prijkte. Tilghman ving het op als uitbuiting en is sindsdien op een queeste om een eind te maken aan de omstreden maand. Anderen staan hem bij. Hun grootste argument is dat de viering wéér een segregatie is, een nieuwe scheiding van blank en zwart. Positief bedoeld of niet – daar gaat het hen niet om. Bovendien valt er volgens hen niets te vieren, zoals de reclame van Heineken deed overkomen. In sommige groepen gaat de aversie zó ver, dat zij de rest van het jaar uit hebben uitgeroepen tot White History Month.
