Dit zijn de twee absolute hoogtepunten van South Dakota!
door Boy Tijbosch
Ze liggen op zo’n 25 minuten rijden bij elkaar vandaan. De één staat symbool voor de ontwikkeling en groei van de Verenigde Staten, de ander refereert naar misschien wel de grootste leider uit de Native American-cultuur. De een kostte veertien jaar om te bouwen, de ander is na 67 jaar werkzaamheden nog steeds niet af. De een heet Mount Rushmore, de ander Crazy Horse. Samen zijn het de hoogtepunten van de prachtige Black Hills in South Dakota.
.jpg)
MOUNT RUSHMORE NATIONAL MONUMENT
’t Is misschien wel het meest bekende bouwwerk van Amerika – deze verzameling stenen replica’s van vier presidenten, uitgehouwen in een bergwand. Hoog in de South Dakota Black Hills, een bebost gebied waar bizons deel uitmaken van de forenzenstroom, komen hordes toeristen bijeen voor een blik op de koppen van Thomas Jefferson, George Washington, Theodore Roosevelt en Abraham Lincoln.
Wat valt er te zien?
Mount Rushmore National Monument is voor iedereen goed zichtbaar. Een kort wandelpad leidt naar de voet van de berg, waar je komt te staan naast de stenen overblijfselen van iets dat wellicht ooit Abe’s rechterwenkbrauw is geweest. Een tweede optie is de Presidential Trail – een andere wandeling met meerdere uitkijkpunten en informatieborden op en over het indrukwekkende monument.
(1).jpg)
En voor de rest?
Het terrein rondom de berg is ingericht met – het blijft Amerika – een gift shop en een restaurant. Blikvanger is de ‘avondshow’, waarbij het monument op spectaculaire wijze (althans, zo vermeldt de aankondiging) wordt verlicht. De voorstelling is echter op z’n zachtst gezegd nationalistisch en bestaat uit het eren van voormalig militairen, meeblèren met het volkslied en een film van twintig minuten over hoe goed de Amerikaanse geschiedenis wel niet is (opvallend genoeg wordt de slavernij geheel overgeslagen). De verlichting is een tegenvaller: met één druk op de knop schijnt er een lamp op Teddy’s Roosevelt’s snor – that’s it.
Dit wist je nóg niet over Mount Rushmore!
- De kosten voor het maken van het monument waren relatief erg laag. De bouw kostte destijds nog geen miljoen dollar, inclusief loon voor de vierhonderd werknemers. Naar schatting komt dit anno 2015 neer op zo’n 14,4 miljoen.
- Thomas Jefferson moest eigenlijk rechts van George Washington komen. Na achttien maanden besloot men anders – de toen al gebeitelde onderdelen van Thomas’ gezicht werden met dynamiet van de berg geploft.
- Gutzon Borglum, de projectleider, was zestig jaar oud toen hij begon met de bouw.
.jpg)
CRAZY HORSE MEMORIAL
Een klein stukje verderop werkt men aan de bouw van een sculptuur die nóg indrukwekkender moet worden dan Mount Rushmore. Hier wordt Crazy Horse, een krijger van de Lakota-indianen, vereeuwigd in de rotsen – en hoe! De uiteindelijke uitsnede moet 195 meter lang en 172 meter hoog worden. Het einde is nog niet bepaald in zicht: men werkt al 67 jaar aan Crazy Horse, maar alleen zijn gezicht is af.
Wat valt er te zien?
De motivatie achter de bouw van Crazy Horse Memorial is het idee dat Native Americans óók helden hebben – personen die géén onderdeel uitmaken van Mount Rushmore en eigenlijk nergens publiekelijk worden genoemd. Zodoende torent het wat verbeten gezicht van de indiaan Crazy Horse hoog boven de bossen van South Dakota uit. Een gewaarwording die je al ziet vanaf de aangrenzende Highway. Toegang tot de daadwerkelijke construction site geeft een zicht dat slechts een klein beetje beter is. Wat je dan wél ziet is de witte markering op de bergwand: contouren die aangeven hoe het beeld er in z’n geheel uit komt te zien – een man en zijn paard, klaar voor de strijd.
.jpg)
En voor de rest?
Net als bij Mount Rushmore het geval is zijn ook de Native Americans niet vies van commerciële belangen. Rondom het beeld vind je meerdere winkels, restaurants en indianen die voor een aantal dollars een tooi voor je in elkaar flansen. Zelfs de reeds verwijderde stenen worden te koop aangeboden. Wil je de bouw van dichtbij mee maken, dan kun je tegen betaling mee met een wagen die je naar de voet van het project brengt.
Dit wist je nóg niet over Crazy Horse!
- De bouw van Crazy Horse duurt zo lang omdat het een non-commerciële onderneming is, gefinancierd met vrijwillige bijdrages en toegangsgelden. Hulp van de Amerikaanse regering wordt niet geaccepteerd.
- Korczak Ziolkowski – de wijlen beeldhouwer het van monument – had tien kinderen, waarvan er zeven nog steeds aan het project werken.
- Sommige indianenstammen protesteren tegen de bouw van het project. Volgens hen hield Crazy Horse absoluut niet van zijn eigen portretten, laat staan van een monument van 172 meter hoog.
